بخشی از متن:
بازاریابی چریکی یا گوریلا مارکتینگ چیست؟
احتمالا تاکنون نام روشهای مختلفی بازاریابی را شنیده باشید که هر کدام در موقعیتی خاص به کار برده میشود. اما نوعی از بازاریابی به نام گوریلا مارکتینگ وجود دارد که به آن بازاریابی چریکی یا بازاریابی پارتیزانی نیز گفته میشود و هر طور که حساب کنیم هر سه نام این مدل بازاریابی کمی عجیب و البته نامانوس است. شاید این ذهنیت در شما ایجاد شود که این نوع بازاریابی مانند جنگیدن است و برای رسیدن به نتایج مطلوب باید دست به کارهای خطرناک بزنیم.
در مفهوم کلی اسم اصلی این روش گوریلا مارکتینگ (Guerrilla Marketing) است که به فارسی بازاریابی چریکی یا بازاریابی پارتیزانی نیز ترجمه شده است. امروز میخواهیم بیشتر درباره این مفهوم، انواع آن و کاربردش برای کسب و کارهای بزرگ و کوچک صحبت کنیم.
بازاریابی چریکی یا گوریلا مارکتینگ چیست؟
هرگاه بتوانید از استراتژیها و روشهای نامتعارف و عجیب که تقریبا تاکنون مشابه آن وجود نداشته و پیادهسازی نشدهاست، برای تبلیغ محصول یا خدمت خود استفاده کنید، به این روش بازاریابی چریکی یا گوریلا مارکتینگ میگویند. البته نام دیگر این روش، بازاریابی پارتیزانی است. در این نوع بازاریابی درواقع از جنگهای پارتیزانی الهام گرفته شده که پارتیزانها و سربازان جنگهای چریکی با روشهای نامتعارف و غافلگیر کننده باعث شکست دشمن میشدند.
یکی از ویژگیهای بازاریابی چریکی ارزان بودن و گاهی اوقات بدون هزینه بودن آن است. در این روش شما بیشتر روی روشهای متفاوت و خلاقانهای متمرکز میشوید که تاکنون وجود نداشته است. استفاده از این ترفندها باعث میشود تا اثرگذاری بیشتری روی مخاطبان داشته باشید و بتوانید آنها را سریعتر متقاعد کنید تا محصول شما را بخرند.
گوریلا مارکتینگ
انواع بازاریابی چریکی
با اینکه گوریلا مارکتینگ یکی از زیرمجموعههای بازاریابی است، ولی خودش انواع مختلفی دارد که در موقعیتهای متفاوت میتوانید از آنها استفاده کنید. در ادامه از انواع بازاریابی چریکی برای شما میگوییم:
گوریلا مارکتینگ خارجی (OUTDOOR)
همانطور که میدانید تبلیغات محیطی و تبلیغاتی که در فضای بیرون انجام میشود بخش عمدهای از فضای تبلیغات را به خود اختصاص داده است. حال تصور کنید به جای استفاده از بیلبوردهای مرسوم، از المانهای تبلیغاتی متفاوتی استفاده کنید که تا کنون در سطح شهر وجود نداشته است. به این روش گوریلا مارکتینگ خارجی (outdoor) گفته میشود.
گوریلا مارکتینگ درونی (INDOOR)
این نوع از بازاریابی چریکی دقیقا عکس مدل خارجی است و این بار در فضاهای داخلی و بسته نظیر فروشگاههای زنجیرهای، استخر، مراکز بازی، مترو، دانشگاه و… از المانهای متفاوت برای تبلیغات استفاده میکنید. به این روش نیز گوریلا مارکتینگ داخلی (indoor) گفته میشود.
گوریلا مارکتینگ در مقر رویداد (EVENT AMBUSH)
بسیاری از شرکتها برای تبلیغ محصولات و خدمات خود در رویدادهای مختلف از جمله نمایشگاهها، همایشها، رویدادهای ورزشی یا کمپینهای مختلف شرکت میکنند. اگر این برندها برای تبلیغات خود به جای شیوههای مرسوم نظیر پخش تراکت و بروشور سراغ روشهای خلاقانه و متفاوت بروند به این روش گوریلا مارکتینگ در مقر رویداد گفته میشود. یکی از نمونههای این مدل تبلیغات که چند سال پیش برای اولین بار جذابیت داشت، استفاده از اسکوترهای برقی توسط یکی از اپراتورهای تلفن همراه ایران در نمایشگاه الکامپ و تلکام بود.
گوریلا مارکتینگ تجربی (EXPERIMENTAL)
این مدل از بازاریابی چریکی در واقع شامل تمام موارد بالا میشود، با این تفاوت که دیگر یک سویه نیست و بین برند و مخاطب تعامل شکل میگیرد و کاربران با اجرای درخواست شرکتها، جزئی از برنامه تبلیغاتی میشوند و میتوان آنها را مجری اصلی دانست. در این روش باید تجربهای متفاوت را برای مخاطبان رقم بزنید.
کسب و کارهای بزرگ چگونه از بازاریابی چریکی استفاده میکنند؟
حالا که با مفهوم و انواع گوریلا مارکتینگ آشنا شدیم، زمان آن رسیده که ببینیم این نوع بازاریابی چه کارایی برای کسب و کارهای بزرگ دارد و این برندها چطور از بازاریابی چریکی استفاده میکنند. اگر کمی دقت کنید میبینید که یکی از برنامههای اصلی کمپانیهای بزرگ میتواند استفاده از بازاریابی پارتیزانی است؛ چراکه از هر نظر توانایی اجرای آن را به بهترین شکل ممکن دارند.
اما این نوع بازاریابی برای برندهای بزرگ میتواند مانند حرکت روی لبه پرتگاه باشد؛ چراکه حالا برند آنها موقعیت خوبی در بازار دارد و کاملا شناخته شده هستند. بنابراین اگر نتوانند ایده جذابی داشته باشند یا درست گوریلا مارکتینگ را پیاده کنند، لطمه خواهند خورد.
کسب و کارهای کوچک چگونه از بازاریابی چریکی استفاده میکنند؟
گوریلا مارکتینگ با توجه به هزینه کم و خلاقانه بودن میتواند یکی از بهترین گزینهها برای کسب و کارهای کوچک و استارتاپها باشد. این روش کمک میکند تا با هزینه کمتر نسبت به دیگر روشهای تبلیغاتی بتوانید بازخورد خوبی بگیرید و برای مدتهای طولانی در ذهن مخاطبان بمانید. ضمن اینکه کمک میکند سرنخهای زیادی به دست بیاورید.
اما باید حواستان باشد به درستی ایدهپردازی کنید و بعد از آنها طرحهایی را در نظر بگیرید که بتوانید به خوبی آنها را اجرا کرده و مخاطبان را شگفتزده کنید. البته نیمنگاهی هم باید به هزینهها داشته باشید، چون کسب و کارهای کوچک نمیتوانند خیلی هزینه کنند و گاهی کارهای نامتعارف هزینه زیادی میطلبد.
نمونه های موفق کمپین های بازاریابی چریکی در دنیا
تاکنون کمپینهای موفق زیادی در دنیا با استفاده از گوریلا مارکتینگ اجرا شده است. به عنوان مثال یکی از این نمونهها، کمپین بازاریابی چریکی وودافون در کشور رومانی بود. از آنجایی که در این کشور آمار سرقت گوشی موبایل بسیار بالاست، این شرکت با استخدام چند نفر حرفهای، تراکتهایی را داخل کیف مشتریان میانداخت و به آنها میگفت که حاضر است گوشی مشتریان را بیمه کند.
نمونه دیگر کمپین دستگاههای کوکاکولا بود که به جای خارج شدن نوشیدنی، به مشتریان ساندویچ، گل و… میداد و توانست به خوبی مخاطبان را غافلگیر کند.
یکی دیگر از نمونه کمپین های موفق بازاریابی چریکی را بدون شک باید کمپین برند سرشناس IKEA بدانیم که در سراسر دو شهر پاریس و منهتن از محصولات خود برای دکوراسیون قسمتهای مختلف شهر نظیر ایستگاههای اتوبوس استفاده کرد تا بتواند تجربهای لذتبخش را برای مردم رقم بزند و آگاهی از برند خود را به شدت افزایش دهد.
بازاریابی چریکی یا گوریلا مارکتینگ در ایران
بازاریابی چریکی در ایران
با اینکه این نوع روش در بازار ایران شناخته شده است ولی به دلایل مختلف نسبت به نمونههای خارجی، کمتر شاهد پیادهسازی آن در کشور هستیم. شاید یک دلیل ریسکپذیر یا خلاق نبودن کسب و کارهای کوچک باشد و دلیل دیگر این است اتفاقا در برخی موارد شاهد پیادهسازی این روش توسط شرکتهای بزرگ هستیم. البته میزان پذیرش مخاطبان ایرانی که سالها به روشهای تکراری عادت کردهاند نیز مهم است.
گرچه گوریلا مارکتینگ یا بازاریابی چریکی در ایران موضوع جدیدی نیست و از سالها قبل به اشکال مختلف نظیر دیوارنویسی در جادههای بین شهری مورد استفاده قرار میگرفته است. البته که در سالهای اخیر نیز کسب و کارهای مختلف از بازاریابی پارتیزانی برای معرفی محصولات و خدمات خود استفاده کردهاند و روند رو به رشدی را شاهد هستیم.
جمع بندی
گوریلا مارکتینگ که با نامهایی چون بازاریابی چریکی و بازاریابی پارتیزانی نیز شناخته میشود، در واقع استفاده از روشهای نامتعارف، خلاقانه و کمهزینه تبلیغاتی است که باعث میشود برای طولانی مدت در ذهن مخاطبان بمانید و اثربخشی خوبی برای شما داشته باشد.
بازاریابی چریکی انواع مختلفی دارد که میتوان به گوریلا مارکتینگ بیرونی، درونی، در مقر رویداد و تجربی اشاره کرد که هر کدام مزایا و معایب خودشان را دارند.
بازاریابی چریکی یا پارتیزانی چیست؟
بازاریابی چریکی یا پارتیزانی که در زبان انگلیسی به نام “Guerilla Marketing” شناخته می شود، نوعی بازاریابی نامتعارف است که بر به بودجه اندکی نیاز دارد. از این رو، بازاریابی چریکی برای کسب وکارهای کوچک بسیار مناسب است.بازاریابی چریکی مبتنی بر خلاقیت است.
بازاریابی چریکی گاهی آنقدر کم سر وصداست که مخاطب از وجود آن بی اطلاع است. از این رو، بازاریابی چریکی یا پارتیزانی را از انواع بازاریابی پنهان یا بازاریابی مبتنی بر هیاهو می دانند. بازاریابی چریکی از آن جهت نامتعارف خوانده می شود که خلاقیت، نوآوری و ساختارشکنی در شیوه های سنتی بازاریابی، بعنوان اصلی ترین شاخصه این نوع از بازاریابی است. بازاریابی چریکی، نوعی بازاریابی نامنظم برای کسب حداکثر نتایج با بکارگیری حداقل منابع و سرمایه است.
بازاریابی چریکی یا پارتیزانی را نخستین بار «جی کنراد لوینسون» در سال ۱۹۸۴ در کتابی با عنوان “بازاریابی پارتیزانی” عنوان کرد و این استراتژی را اینگونه توصیف کرده است:
«روحیه و ماهیّت بازاریابی چریکی همواره یک چیز است: دستیابی به هدف های متعارف مانند سود و جلب رضایت مخاطب، با استفاده از روش های غیر متعارف و با سرمایهگذاری بر روی انرژی، به جای پول.»
عبارت چریکی یا پارتیزانی الهام گرفته از جنگ های چریکی یا پارتیزانی است که به نوعی از عملیات های جنگی خارج از قواعد معمول اطلاق می شود. در جنگ چریکی، معمولا غیرنظامیان مسلح با کشاندن جنگ به درون شهر و جاهای پر پیچ و خم با تاکتیک هایی از قبیل کمین کردن و حملات غافلگیر کننده با نفرات کم اقدام به مبارزه می کنند.
متدهای بازاریابی چریکی تا حد زیادی شبیه همان تاکتیک های جنگ چریکی هستند که در آن کارآفرینان و کسب و کارهای کوچک در واقع همان نیروهای کم تعداد و غیرنظامی مسلح هستند. رسانه های تبلیغاتی مثل تلویزیون و رادیو و تبلیغات بیلبوردی جزء گران قیمت ترین رسانه ها هستند که کسب و کارهای کوچک و بسیاری از استارت آپ ها به احتمال زیاد نمی توانند از آن استفاده کنند.
بنابراین، با استفاده از خلاقیت خود، هزینه بازاریابی را به حداقل می رسانند. بازاریابی چریکی آنقدری کم هزینه است که در ادبیات مدیریت بازاریابی، از آن بعنوان بازاریابی بدون هزینه (مالی) نیز نام برده میشود. چون از شما دعوت میکند که وقت، انرژی و به خصوص تخیل خود را صرف تبلیغات کنید و فقط با پول به دنبال جذب مخاطب نباشید. البته این به این معنی نیست که برندهای بزرگ و معروف از بازاریابی چریکی یا پارتیزانی استفاده نمی کنند. به طور کلی، این بازاریابی خلاقانه آنقدر مورد توجه مردم قرار می گیرد که هر کسب و کاری را طالب این نوع از بازاریابی می کنند.
تاریخچه بازاریابی چریکی
قدمت فعالیت های تبلیغاتی به حدود ۶۰۰۰ سال پیش بازمی گردد! درست پس از دستیابی مصری های باستان به ورق های پاپیروس، استفاده از آنها برای درست کردن پیام های فروش و پوسترهای تبلیغاتی شروع شد. این روش که جزء شیوه های بازاریابی سنتی است تا اوایل قرن بیستم به صورت خسته کننده ای ادامه داشت. استفاده از شیوه های قدیمی بدون هیچ ابتکار یا خلاقیتی باعث شده بود که این شیوه از تبلیغات، ناکارآمد به نظر برسند.
پس آن نیز با اختراع رادیو و تلویزیون و پیشرفت آنها، بیشتر کسب و کارها فعالیت بازاریابی و تبلیغاتی خود را معطوف به این امکانات کردند. کم کم با تقلای کارگزاران تبلیغاتی برای ساختن تبلیغات چشمگیر و به ستوه آمدن مصرفکنندگان از اینکه آماج این تبلیغات قرار میگرفتند؛ زمانِ تغییر فرا رسید و تبلیغات خلاقانه و کم هزینه با عنوان بازاریابی چریکی شکل گرفت.
بازاریابی چریکی کسب و کارهای کوچک
اساس این نوع از بازاریابی، برای کسب و کارهای کوچک و استارت آپ ها شکل گرفته است. کسب و کارهایی با نیروهای جوان و خلاق و بودجه کم که با قدرت خلاقیت و نوآوری خود می خواهند با بازاریابی و تبلیغات کسب و کار خود را رونق بدهند. بازاریابی چریکی از این جهت برای کسب و کارهای کوچک مناسب است که ساختارشکن، آشوبگر و به یاد ماندنی است پس راهی عالی برای به چشم آمدن، متمایز شدن از رقبا و کسب شهرت به دلیل جالب و متفاوت بودن است.
به داستان کوتاه و جذاب زیر دقت کنید تا مفهوم بازاریابی چریکی را بیش از پیش درک کنید. شخصی صاحب لباس فروشی کوچکی بود که در میان دو لباس فروشی بزرگ و معتبر قرار داشت. روزی هنگام مراجعه به محل کار خود متوجه تابلو مغازه سمت راستی با عنوان “حراج بزرگ! ۵۰ درصد تخفیف” شد. این تابلو بسیار جلب توجه می کرد. روز بعد مغازه سمت چپی نیز تابلویی با عنوان “حراج بزرگ! ۶۰ درصد تخفیف” نصب نمود و مغازه این شخص در میان این دو بیش از پیش محقر بنظر می رسید!صاحب این لباس فروشی کوچک چه کاری می توانست انجام دهد؟او با استفاده از بازاریابی چریکی و خلاقیت خود، تابلویی متفاوت برای خود طراحی نمود و در سردر مغازه نصب نمود. روی این تابلو نوشته شده بود: “در ورودی اصلی!”
بازرایابی چریکی برای کسب و کارهای بزرگ
با اینکه بازاریابی چریکی برای کسب و کارهای کوچک شکل گرفت اما جذابیت این شیوه از بازاریابی برای مردم و مخاطبان، باعث شده که توجه کسب و کارهای بزرگ هم به بازاریابی چریکی زیاد شود.شرکت های بزرگتر از بازاریابی پارتیزانی معمولا برای جلب کردن توجه افراد نسبت به کمپین های تبلیغاتی شان استفاده می کنند. برخی کارشناسان بازاریابی معتقدند زمانی که تاکتیک های بازاریابی چریکی توسط کسب و کارهای بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند، دیگر نمی توان آن ها را بازاریابی چریکی واقعی دانست. زیرا شرکت های بزرگ بودجه بیشتری دارند و برند آنها همین حالا به خوبی تثبیت شده است.
البته بازاریابی چریکی برای شرکت های بزرگ با ریسک همراه است. زیرا که در برخی نمونه ها، خلاقیت ها و شیرین کاری های بازاریابی چریکی ممکن است به شکستی پرسر و صدا منجر شود و در روابط شرکت با عموم مردم خاطره بدی ایجاد کند. اما در مورد کسب و کارهای کوچک، این ریسک بزرگ نیست، زیرا اغلب مردم آن را به عنوان یک شیرین کاری شکست خورده دیگر در نظر خواهند گرفت.
دراین فایل مطالب ارزشمند در زمینه شناخت بازار وتوسعه راهبردهای بازاریابی چریکی از دیگاه های صاحب نظر بازاریابی با ۲۰۲ اسلاید ویژه ارائه می گرددو می تواندبرای مدیران کلیه کسب و کارها و سازمان های تولیدی و خدماتی ،همچنین دانشجویان کلیه رشته و کارمندان محترم در کلیه صنوف و کلیه عزیزانی که راهبردهای بازاریابی را ارزشمند می دانند ؛قرار گیرد
فهرست مطالب
بازاریابی پارتیزانی
بازاریابی چریکی چیست
اهداف یک کمپین تبلیغاتی
بازاریابی چریکی از منظز لوینسون
اهمیت استفاده از بازاریابی چریکی
بازاریابی چریکی غیرقابل پیش بینی است و در ذهن مخاطب ماندگار می شود.
بازاریابی چریکی ادبیات تبلیغاتی را اصلاح می کند.
بازاریابی پارتیزانی اعتبار و نوآوری را برای یک برند به ارمغان می آورد.
بازاریابی چرکی هزینه ها را کاهش می دهد.
بازاریابی چرکی هزینه ها را کاهش می دهد.
بازاریابی چریکی یعنی هک کردن نرخ رشد و وایرال شدن !
عناصر پشت پرده یک استراتژی بازاریابی چریکی موفق
مزایای بازاریابی چریکی
آیا بازاریابی پارتیزانی برای کسب و کارهای بزرگ مناسب است ؟
استراتژی های بازاریابی چریکی
بازاریابی غافلگیرانه (Ambush Marketing) :
بازاریابی پنهانی (Undercover Marketing) :
بازاریابی محیطی (Ambient Marketing) :
بازاریابی تجربی (Experiential Marketing) :
نحوه پیاده سازی کمپین بازاریابی چریکی/۱- آشنایی با مخاطب و روانشناسی او :
۲- انتخاب استراتژی مناسب :
۳- محاسبه ROI :
۴- کشش اهرمی Leverage Traction)